Bibliografia i źródła
W tym miejscu gromadzimy źródła i literaturę dotyczącą Karniszyna, które mogą być pomocne w badaniach historycznych i genealogicznych. Pogrubionym krojem pisma oznaczono najważniejsze prace. W przypadku czasopism podajemy wyłącznie pozycje do 1945 r. Lista będzie uzupełniana.
Jeśli mają państwo inne źródła lub opracowania do dodania, prosimy kontakt.
Opracowania
1. Walenty
Załuski (1859-1927), Andrzejewo i kościół andrzejewski :
szkic historyczny, 1908, wzmianki:
usposobienia djecezjan
płockich były
fundacje kościołów parafjalnych i ich uposażenia, jak np. w
Makowcu, w Karniszynie; link
2.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne : organ Ośrodka
Archiwów,
Bibliotek i Muzeów Kościelnych przy Katolickim Uniwersyt…,
link
3. Jan
Korytkowski (1824-1888), Arcybiskupi
gnieźnieńscy : prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku
1821 czyli do połączenia arcybiskupst…, 1892,
wzmianki:
Karniszyn, kś. paraf, w dyec. płock. 1527 kan. erygowany, III, 17;
link
4. Atlas historyczny Polski - Polska Akademia Nauk. Instytut Historii. Mapy szczegółowe XVI wieku; 7, cz. 1, link 1 link 2
5. Paul-Jean
Foucart (1852-1923), Campagne de
Pologne : novembre-décembre 1806, janvier 1807 (Pultusk et
Golymin) d'après les archives de la guerre, T.
1, 1882, wzmianki:
sabré et fait
mettre bas les
armes à l’infanterie qui le défendait,
etdébouchant de l’autre côté
de Karnyszyn;
mouvement hardi et
décisif
pouvait seul rompre la ligne ennemie et nous rendre maîtres
du
village de Karnyszyn;
l’ennemi avait
débouché par les routes de Poniatowo et de Soldau
pour
venir s’emparer du village de Karnyszyn;
forte colonne
d’infanterie
soutenue par quatre escadrons de cavalerie; il manœuvrait sur
le
village de Karnyszyn;
avant, et je
manœuvrai pour
attirer l’ennemi dans la plaine qui se trouve à la
hauteur
du village de Karnyszyn;
face de ces avant-postes
s’étendait une ligne de cavalerie prussienne
appuyant sa
droite au village de Karnyszyn;
nications avec le
maréchal
ikugereau était très-bien établies. 4
e division
de dragons, Sadlowo et Karnyszyn;
Le maréchal
portait à Karnyszyn et Sadlowo sur la rive
gauche de la Wkra une des brigades de cette divi;
par la Wkra et que le G
e de dragons est obligé de se ployer en colonne pour
attaquer le village de Karnyszyn;
Le 6 e de dragons,
à Biezun, en sortant du village de Karnyszyn, tomba
sur le flanc de la cavalerie prussienne; link
6. Maciej
Smoleński (1832-1899), Cztery
kościoły w ziemi dobrzyńskiej, 1869, wzmianki:
Potrąciwszy bowiem
rzeczony autor o Bieżuń, Chamsk, Karniszyn (w powiecie mławskim, dziś
sierpskim); link
7. Kozłowski, Felicjan
Antoni (1805-1870), Dzieje
Mazowsza za panowania książąt, 1858, wzmianki:
Krzyżacy także chcąc
powetować swej straty, napadli później r. 1464 na zamek
Mazowiecki Karniszyn; link
8. Dzieje Mazowsza :
praca zbiorowa. T. 2, Lata
1527-1794, 2015, link
9. Łukasz
Gołębiowski (1773-1849), Dzieje
Polski za panowania Jagiellonów : dzieje Polski za panowania
Kaźmirza, Jana Olbrachta i Alexandra, wzmianki:
Wzięty przez
nieprzyjaciół Karniszyn (341) w Mazowszu, głodem odzyskał
Konrad książę mazowiecki (342); link
10. Encyklopedyja powszechna,
T. 14, (Kapil-Kodeń), 1863, wzmianki:
Karniszyn, wieś ze
starożytnym zamkiem, w województwie Płockiem, o S l / 3 mili
od Mławy; niedaleko Bieżunia; link
11. Kasper Niesiecki
(1682-1744), Herbarz
polski Kaspra Niesieckiego powiększony dodatkami z
późniejszych
autorów, rękopismów, dowodów
urzędowych i wydany…, 1840, 1875-1881, wzmianki:
Petricov. list Zygmunta
I Janowi z
Wieczwny dziedzicowi na Karniszynie,
kasztelanowi kasztelanowi Sierpskiemu, i wojskiemu Płockiemu,
dla
wielkich jego za sług pozwala dziedziczne dobra jego Karniszyn;
link
Jan z Wieczwny
na Karniszynie. Radzanowski, h. Prawdzie, około r. 1580 1536.
Mikołaj Niszczycki; link
12. Jan Długosz (1415-1480), Historiae Polonicae liber duodecimus annorum 1435-1480, k. XIII, s. 19-20
13. Karniszyn,
hasło w Wikipedii, link
14. M. Głosek,
Leszek Kajzer, M. Ptycia, K. Walenta, A. Wójcik, Karniszyn. gmina Bieżuń, województwo ciechanowskie.
Archeologiczne badania weryfikacyjne założenia obronnego,
Łódź 1985, maszynopis w zbiorach Państwowej Służby Ochrony
Zabytków w Ciechanowie, syg. Av. 41-56, s. 5
15. Stanisław Ilski, Karszniszyn nad Lutą. Zarys dziejów, w: Bieżuńskie Zeszyty Historyczne nr 9, Bieżuń 1996. s. 43-67 ISSN 1231-0212, link
16. Powiat ŻUROMIŃSKI, seria wydawnicza „Katalog zabytków sztuki w Polsce. Tom X. – Warszawskie (Zeszyt 28.) pod redakcją Izabelli GALICKIEJ i Hanny SYGIETYŃSKIEJ
17. Józef
Krzepela (1846-1935), Księga
rozsiedlania rodów ziemiańskich w dobie jagiellońskiej :
przewodnik historiyczno-topograficzny do wydawnictw i ba…,
1915, wzmianki:
I. 191,] woj. bełz.
ustępuje Wojciechowi Wierzfińskiemu dziedzicowi
na Karniszynie wojskiemu płockiemu; link
18. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39
19. Oskar Kolberg
(1814-1890), Mazowsze,
cz. 7, 1970, wzmianki:
Józefowo
(Radzanowo) Karniszyn (Bieżuń) Kąsiewo (Jeżewo)
Kienczewo (Lipowiec) Kilanowo Rumunek (Raciąż); link
20. Miasta polskie w tysiącleciu, red. S. Pazyra, T. 2, s. 457, 1967, link
21. Wiktor Wittyg
(1857-1921), Nieznana
szlachta polska i jej herby, 1908, wzmianki:
Gruszka Karniszyn Kęczewo
Kliczewo Koboszyno Kobyły (Kobyla Łąka) Kosiny *Kozielsko Krzywek
*Kuklino; link
22. Tomasz
Święcki (1774-1837), Opis
starożytnej Polski, T. 1, 1816, wzmianki:
- 234'Kliszow i4g Kańiin
236 Knyszyn 421 Kami ona 99 Keeh 212 Kargowa s3o Kobiela
292 Karnyszyn; link
- T. 1, 1828, wzmianki:
Rociąż,
Bieżuń, Karnyszyn, z zamkiem;
Goślice- 300 Kam.ni 227
Gostyń 303 Kamiona 91 Grodzisk 12d, 218 Kargowa 221 Grodzisk
307 Karnyszyn; link
23. Antoni Julian
Nowowiejski (błogosławiony ; 1858-1941), Płock. monografja historyczna
napisana podczas wojny wszechświatowej i wydrukowana r. 1917,
wzmianki:
Karniszyn zamek
22, 292. Karnkowski bp. 419. Karnkowski Michał 54, 457, 492;
1462 Mikołaj, starosta
płocki, około wsi Jasieńca ich po konał; ale krzyżacy r. 1464 napadli
na zamek Karniszyn;
- Płock : monografja
historyczna napisana podczas 1930, wzmianki:
1462 Mikołaj, starosta
płocki, około wsi Jasieńca ich po konał; ale krzyżacy r. 1464 napadli
na zamek Karniszyn; link
24. A. Pawiński, Polska XVI wieku pod względem
geograficzno-statystycznym, t. 5, Mazowsze, 1886, wzmianki:
Kaski par., 141, 152.
310 Karnyszyn par. (Karniszin), 66. Karpino, 411.
Karpiska, 225. Karsi, 87;
(Karniszin), 66.
Karpino, 411. Karpiska, 225. Karsi, 87. Karsnice, 206. Karwacz, 335;
Karniszin (Karnyszyn)par.,
54. „ opp., 54, 125. Karnkowo (Karkowo Pacuszczyna), Kaszek,
343;
Parochia Karnyszyn.
Misiino, Joannes cum fratribus, man. 1. Mathias, Sebast. Georg., man. l
j 4;
Parochia Karniszin.
Oppidum Karniszin, molend. ann. 2. *) Tylko na mapie;
Oppidum Karniszin;
link link
25. Seweryn Uruski
(1814-1890), Rodzina :
herbarz szlachty polskiej, T. 3, Czeladka-Eywild, 1906,
wzmianki:
zaprowadzenie go do
sejmików i magistratur; wojewo da nabył w 1579 r.
dobra Karniszyn; link
26. Slavia Occidentalis, t. 5 (1926), link
27. Słownik geograficzny
Królestwa Polskiego
- t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 848, link
- t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska,
Warszawa 1902, s. 59, link
28. Jędrzej
Moraczewski (1802-1855), Starożytności
Polskie : ku wygodzie czytelnika porządkiem abecadłowym zebrane,
T. 1, [A-K], 1842, wzmianki:
Karniszyn. 425. Karocy.
425. Karpaty. 425. Karpiowka 425. Kartofle. 425 Kartuzi. 425;
link
29. Stanisław Pazyra (1904-1971), Studia z dziejów miast na Mazowszu od XIII do początków XX wieku = Études sur l'évolution des villes de la mazovie depui…, 1939, link
30. Borkiewicz-Celińska, Studia i materiały do
dziejów Ziemi Zawkrzeńskiej, tom. I,
1971 .
31. Polska encyklopedja szlachecka,
T. 6, [Wykazy polskich
rodzin szlacheckich], T. 3, wzmiakni:
PRUS II,
1552; Karniszyn płocki, wołyńskie (Pp., Ns., Wtg.).
KARNKOWSKI v. KARKOW SKI ob.;
PRUS III,
1500; Karniszyn sierpecki (Ns., Br.). KARNIŃSKI h.
32. Jerzy
Sewer Dunin Borkowski (1856-1908), Spis nazwisk szlachty polskiej,
1887, wzmianki:
Karniski (Pap.)
z Karniszyna w płockim 1587 (Con. f. 421) jedni z
Wieczwińskiemi S. 1. 1526; link
33. Szkoły powszechne
Rzeczypospolitej Polskiej w roku szkolnym 1925/26 : (stan z dn. 1
grudnia 1925 roku), 1927, wzmianki:
Nowy 336 Karminek 336 Karminiec 584 Karnice 93 Karniewek 38 Karniewo 22
Karniowice 412 Karniszewo 312 Karniszyn; link
34. Jerry Keey, Śladami pierwotnych
kultur Przewodnik po Polsce grodziska - święte miejsca - kamienne kręgi
- kurhany, Free No Profit Version, 2002, publikacja internetowa
35. Conrad Malte-Brun
(1775-1826), Tableau
de la Pologne ancienne et moderne sous les rapports
géographiques, statistiques, géologiques,
politiqus,
moraux,… 1831, wzmianki:
Racionz, Karnyszyn,
Sierpc, peu considé rables.; link
36. Stefan Kuczyński, Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-1411, Warszawa 1955, s. 256
37. Zamki Mazowsza, Odyssei, portal społeczności podróżników. [dostęp 2008-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-17)]
Etymologia nazwy
1. Stanisław Kozierowski
(1874-1949), Badania
nazw topograficznych:
- T.1, Badania nazw
topograficznych dzisiejszej Archidyecezyi Gnieźniejskiej,
1914
Karniszewice pow. łaski,
Karniszyn pow. sierpecki; słowac. miejsc. Krnisov; z Slow. Geog.;
link
- T. 2, Badania nazw
topograficznych dzisiejszej Archidyecezyi Poznańskiej,
1916, wzmianki:
Karniszyn. „
pf. Wonieść. KDW nr. 1883 r. 1388 Carnino. Ob. Karnin. Karna pf.
Siedlec babimojski; link
- T. 3, Badania nazw
topograficznych dzisiejszej Archidyecezyi Poznańskiej, 1916
Karniszyn, dziś Karmin
pf. Psarskie ADPozn. Gliszczyński Vis. r. 1786 f. 550 v. praedium Karmin;
link
- T. 6, Badania nazw
topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski
: A-O, 1926, wzmianki:
Ob, KBP Karniszyn. — Karnkowo, k, w, pow. lipnowski,
WMS II, 834 r. 1497 /oh.; link
2.
Stanisław Kozierowski (1874-1949), Atlas nazw geograficznych
Słowiańszczyzny Zachodniej, Z. 2 A, Strzałów,
Utyń, Strzelce Nowe, Zwierzyn, 1937, wzmianki:
Karniszyn (Karrenzin)
miejsc, płd. zach. Parochiia, Zwierzyn D 3, MU V—XII z XIV w.;
Karniszyn (Carrenzien)
miejsc, u Derczynki, Zwie rzyn B 3, RP 224. Karnów J.
(Kornow S.) płd.; link
Miotły [Modła], (Mothel)
urocz, u Karniszyna, Zwierzyn B 3, RP 259—60. Miotły
(Motel) urocz, płd.
Mokre urocz,
u Karniszyna-Rosina, Zwierzyn B 3, RP 259 r. 1844/59
Carrenzien... im Moker...
Świetno (Schweitenmoor)
urocz, u Karniszyna, Zwierzyn B 3, RP 307 r. 1844/59;
link
3. Wiktor Mieszkowski, Nazwy miejscowe gminy Bieżuń i południowej części powiatu żuromińskiego, s. 163-258, hasło 22: Karniszyn, s. 189-190, link
4.
Józef Ostaszewski (1875-1942), Dzieje pierwotne szczepu
mazurskiego : studjum historyczno-językoznawcze, 1935,
wzmianki:
Karniszyn,
szr. „oppidum“ 1576. Wł. „Karnisza,
,,Skarnisza“?; link
5. Józef Ostaszewski
(1875-1942), Z
dziejów mławskiego Mazowsza : szkic historyczny,
1934, wzmianki:
KARNISZYN. Kamiszyn
oppidum (molendinum); link
6. Karol Zierhoffer (1924-2019), Nazwy miejscowe północnego Mazowsza, 1957, hasło: Karniszyn, link
Czasopisma
1. Bieżuńskie Zeszyty Historyczne,
ISSN 1231-0212, wykaz wzmianek:
- nr 1 (1993):
Marian Przedpełski, Marsz
władysława Jagiełły przez Mazowsze Płockie pod Grunwald 3-9 lipca 1410
r., s. 33-44 link
- nr 2 (1993):
Stanisław Ilski, Jadwiga Siedlecka, Szkoły w gminie Bieżuń i ich
nauczyciele 1593-1945, część 1, s. 3-69, wzmianka o Karniszynie na s. 28
link
- nr 3 (1993):
Stanisław Ilski, Jadwiga Siedlecka, Szkoły w gminie Bieżuń i ich
nauczyciele 1593-1945, część 2, s. 3-112, wzmianka o szkole w Karniszynie na s.
68 link
- nr 4 (1994):
Stanisław Ilski, Marian przedpełski, Jadwiga Siedlecka, Stefan Zaleski,
Słownik strat osobowych
gminy Bieżuń w latach 1939-1947, s. 20, 85 link
- nr 9 (1996):
Stanisław Ilski, Karszniszyn
nad Lutą. Zarys dziejów, s. 43-67, link
- nr 10 (1996):
Stanisław Ilski, Jadwiga Siedlecka, Bieżuń u progu niepodległości, s.
75-84, wykaz uczestników i poległych w wojnie polsko -
bolszewickiej 1919-1920, link
- nr 13 (1998/1999):
Edyta Kowalczyk, Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia adwentowe i bożonarodzeniowe na terenie parafii Bieżuń na Mazowszu (Diecezja Płocka), s. 3-60, link
Stanisław Ilski, Jadwiga Siedlecka, Roboty przymusowe dzieci szkolnych w latach 1939-1945, s. 101-106, link
- nr 20 (2004):
Wiktor Mieszkowski, Nazwy miejscowe gminy Bieżuń i południowej części powiatu żuromińskiego, s. 163-258, hasło 22: Karniszyn, s. 189-190, link
- Krzysztof Ilski, Stanisław Ilski, O rzece Wkrze na odcinku Poniatowo - Radzanów, s. 3-162, wzmiankowany młyn i folusz w Karniszynie, s. 85-89, link
- nr 21 (2006):
Wiktor Mieszkowski, Nazwy miejscowe gminy Bieżuń i południowej części powiatu żuromińskiego, s. 21-24, link
- nr 22 (2007):
Wiktor Mieszkowski, Nazwy miejscowe powiatu żuromińskiego, s. 5-330, Karniszyn i Karniszyn Parcele na s. 51-53, link
- nr 23 (2009):
Jadwiga Siedlecka, Miasto i dobra bieżuńskie w dobie powstań narodowych 1831-1863,
s. 11-44, wzmiankowany folusz i młyn w Karniszynie - s. 24, 25, dom
szynkowy w Karniszyni - s. 25, dochody z Karniszyna - s. 31,
uwłaszczenie 24 chłopów - s. 38, link
Wiktor Mieszkowsk, Dwie drogi, s. 45-84, wzmiankowani bracia Kubińscy z Karniszyna i tajne komplety podczas II wojny światowej, s. 54, link
- nr 24 (2010):
Marian Przedpełski, Marsz
władysława Jagiełły przez Mazowsze Płockie pod Grunwald 3-9 lipca 1410
r., s.59-70 link
- nr 25 (2011):
Stefan Gołębiowski, W poszukiwaniu czasu bieżuńskiego, Trybuna Mazowiecka, 1958, nr 25-24 (VIII), s. 126-129, link
wzmianki o Karniszynie - ustawy czynszowe, lokalizacja i przywołana
legenda o połączeniu lochów zamku bieżuńskiego i karniszyńskiego
- nr 26 (2012)
Stanisław liski, Wspomnienia, s. 5-176, Karniszyn wzmiankowany na s. 13 i 20, link
- nr 27 (2013):
Wanda Grzymkowska, Historia mojej rodziny. Część I. Rodzina Grędów, s. 111-262, karniszyn wzmiankowany na s. 249, link
- nr 28 (2014):
Jerzy Piotrowski, Inwentarz dóbr bieżuńskich 1735, s. 21-54, Karniszyn na s. 25, 26, 51, 52, link
Paweł Bogdan Gąsiorowski, Gąsiorowie i Gąsiorowscy : (szkic
historyczny), s. 55-135, Karniszyn na s. 89, 99, 104, 105, link
Stefan Nowacki, Miłości i pasje Stefana Gołębiowskiego, s. 269-294, tajne komplety u Gołębiowskiego - bracia Kubińscy z Karniszyna, s. 275, link
- nr 29 (2015):
J. Piotrowski, Źródła do sprawy oczynszowania w dobrach Andrzeja Zamojskiego, s. 5-67
M. Oryl, Boże Narodzenie w ziemiańskich dworach, 159-163
- nr 30 (2016):
L. Zygner, Lokacje miejskie na północnym Mazowszu w późnym średniowieczu (wybrane problemy badawcze), s. 47-54.
2. Czas
- [R.20], Ner 79 (5 kwietnia 1867), wzmianki:
talionis zwana, Karazya,
Karczew, Karczmy, Karczówka, Kardynały, Kargowa, Karły,
Karma- zvny, Karmelici, Karniszyn; link
3. Dziennik
Urzędowy Departamentu Płockiego
- 1812, No. 98 (15 sierpnia) + dod., wzmianki:
W
wsi Karnyszyn, ogier bułany, lat 3 . bez żadnćy odmiany na
lewey nodze
pośledni gus 1 kuleie ma te nogę. ' 8- W wsi Karnyszyn, klacz
siwa, lat
i2: maiąęa, bez żadney odmiany tylko od Itarosci czerwone;
W
wsi Karnyszyn, klacz gniada na iedno oko niewidzi, lat 15
maiąca. 10. w wsi Karnyszyn, klacz szpakowata; link
4. Dziennik Urzędowy
Województwa Mazowieckiego
- 1821, nr 265 (2 kwietnia) + dod., wzmianki:
Olszcwo, Kliczewo,
Olszewko, Chodupka, Kosse- wo, Wulka kliczewska, Dębsk,, Cbamsk,
Sadłowo, Bożawola, Karnyszyn; link
- 1821, nr [18] (5 maja), wzmianki:
Kliczewo, Olszewko, Chodupka, Kossewo, Wulka kii- czewska, Dębsk,
Charnsk, Sadłowo, Bożawola, Karnyszyn; link
- 1825, nr 494 (15 sierpnia) + dod., wzmianki:
Konopaty, Dziwy,
Gęstowizna, Młodzin, Przeradzyn mały, Przeradzyn wiel ki, Moynowo,
Swoienczyn, Strzeszow, Karniszyn; link
- 1836, nr 232 (29 lutego) + dodatek; + dodatek drugi, + dodatek
trzeci, + do…, wzmianki:
Marca r. b. klucz
Bieżuń, który się składa z miasta Bieżunia ifol- warku i wsi
Jonne i Sadłowa z wsi Karniszyna; link
5. Dziennik Urzędowy
Województwa Sandomierskiego
- 1836, nr 11, (13 marca) + dod., wzmianki:
21 Marca Klucz Bieżuń,
który się składa z miasta Bieżunia, z folwarku i wsi Jonne i
Sadłowa, z Wsi Karniszyna; link
6. Dziennik
Warszawski
- R. 2, nr 216 (30 września 1865) + dod., wzmianki:
włościanie 12% 643
Drzazga dwór 39 1438 Wilewo dwór 97 658 Elzbiecin
włościanie 4 94% 775 Karniszyn;
718 Gruszka wieś 35 51%
773 Jonne włościanie 23 66 750 Jabłonowo włościanie 91 44%
77.4 Karniszyn;
2 96% 1 „ dla probostwa — : 60 2 Jonne dla folwarku
42 4 3 „ dla włościan , 23 66 4 Karniszyn
link link
- R.6, nr 73 (14 kwietnia 1869) + dod., wzmianki:
Bieżuń Miasto, z
przyległościami: Sadłowo i Nomenklaturą Boża Wola, Karniszyn,
Zimolza, Seroki, Lutocin; link
- R. 6, nr 95 (14 maja 1869) + dod, wzmianki:
Bieżuń Miasto, z przyległościami: Sadłowo i Nomenklaturą Boża
Wola, Karniszyn, Zimolza, Seroki, Lutocin; link
- R.7, nr 137 (6 lipca 1870) + dod., wzmianki:
miasto a teraz osada
Bieżuń, mianowicie: folwark z przyległościami Sadlo- wo, z nomenklaturą
Boża Wola, Karniszyn; link
- R.7, nr 194 (16 września 1870) + dod., wzmianki:
Gospodarstwo ua
falwarka Karniszyn prowadzone jest dwunastopolowe na
rozległości w gruncie ornym mórg
Na
folwarku Karniszyn zabudowania: 1.
Na
folwarku Karniszyn zabudowania; 1.
stodoła, stajnia i
chlewy z drze wa w słupy pod słomą, należą do dzierżawy Gospodarstwo na
folwarku Karniszyn; link link
- R.8, nr 184 (6 września 1871), wzmianki:
Sadłowo z nomenklatura:
Boża Wola, Karniszyn, Zimolza, Soroki, Lutocin, Elzbiecin,
Jonne, Dąbrówki; link
- R.8, nr 193 (21 września 1871) + dod., wzmianki:
Sadlowo z nomenklatur: Bota Wola, Karniszyn, Zimolza, So roki,
Lutocin, Elzbiecin, Jonne, Dąbrówki; link
7. Dziennik Polski
- 1867, nr 16 (18 kwietnia)
talionis zwani, Karazja,
Karczew, Karczmy, Karczówka, Kardynały, Kargowa, Karły,
Karmazyny, Karmelici, Karniszy; link
8. Dziennik Powszechny :
Pismo Urzędowe, Polityczne i Naukowe
- 1863, nr 74 (1 kwietnia), wzmianki:
Biernaty,
Wylazłów, Przyrotki,
Zieluń, Gołomin, Lubowidz, Dziury, Bądzin, Brudnica,
Powiatów,
Młodzyn, Karniszyn; link
9. Gazeta
Codzienna
- 1836, nr 1363 (23 lutego) + dod., wzmianki:
Klucz Bieżuń
który się składa
z mia sta Bieżunia, z folwarku i wsi Jonne i Sadłowa z
wsi Karniszyna Dąbrówki; link
- 1836, nr 1364 (24 lutego) + dod., wzmianki:
wsi Karniszyna Dąbrówki,
Elźbiecina, Luto cina, Ziinolzy, kolonii Karolewa, czterech
runiunków i gruntów; link
- 1836, nr 1367 (27 lutego), wzmianki:
Klucz Bieżuń
który się składa z mia sta Bieżunia, z folwarku i wsi Jonne
iSadłowa awsi Karniszyn; link link
10. Gazeta Polska :
(dawniej Codzienna)
- R.75 [i.e. 46], nr 238 (1 września 1906), 265, 251
Dobra KARNISZYN, z powiatu Sierpskiego; link
11. Gazeta
Świąteczna
- R. 4, nr 175 (11 maja 1884), wzmianki
Ma się ro zumieć, że
gmina na to przystać nie chce i oto włościanie ze
wsi Karniszyna ofiarują na cmen...; link
- R. 6, nr 272 (21 marca 1886), wzmianki:
nie mieszczanie
Bieżuniacy, ale wsie do parafji bieżuńskiej należące, a mianowicie:
Jonne, Felcyn, Karnyszyn; link
- R. 8, nr 378 (1 kwietnia 1888), wzmianki:
Mostowo, Lipowiec,
Lipowiec Kościelny, Kuskowo - Glinki; w powiecie Sierpeckim wsie:
Jonne, Lipni ki, Karniszyn; link
12. Gazeta
Warszawska
- 1821, nr 51 (30 marca), wzmianki:
Olszewo, KliczeWo,
Olszewko, Chodupka, Kossewo, Wulka kliczewska , Dębsk, Chamsk, Salo wo,
Bozawola, Karnyszyn; link
- 1821, nr 55 (6 kwietnia) + dod., wzmianki:
Olszewo, Kliczewo, Olszewko, Chodupka, Kossewo, Wulka kiiczewska,
Dębsk, Chamsk, Sadło- wo, Bożawola, Karnyszyn; link link
- 1836, nr 48 (18 lutego), wzmianki:
klucz Bieżuń,
który się składa z miasta Bieżunia z olwarku i wsi Jonne i
Sadiowa, z wsi Karniszyna;
Marca r. b. kluca
Bieżuń, który się składa z miasta Bieżunia z olwar- ku i wsi
Jonne iSadłowa, s wsi Karniszyna; link
- 1836, nr 51 (21 lutego), wzmianki:
Marca r. b. klucz Bieżuń, który się składa z miasta Bieżunia
z folwarku i wsi Jonne i Sadłowa, z wsi Karniszyna;
link
- 1869, nr 83 (17 kwietnia) + dod., wzmianki:
Wrześiskim 76- BIEŻUŃ
miasto, z przyległośeiami Sadłowo i nomenil 4 t ar ą Boża
Wola, Karniszyn; link
- 1869, nr 95 (1 maja) + dod., wzmianki:
BIEŻUŃ miasto, z
przyległościami Sadłowo i nomenklaturą Boża Wola, Karniszyn,
Zimilza, Seroki, Lutocin; link
- 1869, nr 177 (14 sierpnia) + dod., wzmianki:
BIEŻUŃ miasto, z przyleglościami Sadbwo, z nomenklaturą Biża
Wola, Karniszyn, Zimolza, Saroki, Lutocin; link
- 1869, nr 189 (28 sierpnia), wzmianki:
BIEŻUŃ miasto, z
przyległościami Sadłowo, z nomenklaturą Boża Wola, Karniszyn,
Zimolza, Seroki, Lutocin; link
- 1871, nr 203 (16 września) + dodatek, wzmianki:
BIEŻUŃ MIASTO z
przyległcściami Sadłowo z nomenklaturą, Boża Wola, Karniszyn,
Zimclza Seroki, Lutocin; link
- 1871, nr 209 (23 września), wzmianki:
BIEŻUŃ, miasto z
przyległościami Sadłowo z nomenklaturą Boża Wola, Karniszyn,
Zimolza, Seroki Lutocin; link
- 1876, nr 51 (4 marca) + dod., wzmianki:
Osada BIEŻUŃ, z przyległościami Sadłowo, z nomenklaturą Boża
Wola, Karniszyn, Zimolza, Seroki, Lutocin; link
- 1876, nr 73 (1 kwietnia) + dod., wzmianki:
Osada BIEŻUŃ, z
przyległościami Sadłowo z nomenklaturą, Boża Wola, Karniszyn,
Zimolza- Seroki, Lutocin; link
13. Korrespondent
Rolniczy, Handlowy i
Przemysłowy : wychodzi jako pismo dodatkowe bezpłatne przy
„Gazecie Warszawskiéj”.
wzmianki:
Sierpskim we wsiach:
Jonne, Lipniki, Karniszyn, Kobyla łąka, Zgliczyn kościelny,
Sławęcin, Drzazga, Lisewo; link
14. Kurjer
Codzienny
- R. 34, nr 222, (1 sierpnia 1898), wzmianki:
BIEŻUŃ mmsto, z przyłogłościami Sadłowo, z nomenklaturą Boża
Wola, Karniszyn, Zimolza, Seroki, Lutocin; link
- R. 39, nr 328 (27 listopada 1903), wzmianki:
4) Bębnowo z Mławskiego (około morgów 316)
kupił Karniszyn za 15,400 rb., lecz z powo du
postąpionej; link
15. Kurjer
Warszawski
- R.101, nr 71 (12 marca 1921) - wyd. wieczorne, link
16. Kuryer Rolniczy :
tygodnik dla gospodarzy wiejskich wydawany przy Gazecie
Rolniczej
- R. 16, nr 12 (22 marca 1888), wzmianki:
Mławskim; Jonne,
Lipniki, Karniszyn, Ko byla Łąka, Zgliczyn kościelny,
Sławęcin, Drzazga, Lisewo; link
17. Monitor Polski :
wychodzi codziennie z wyjątkiem niedziel i świąt
- R. 17, nr 216 (20 września 1934), wzmianki:
Sierpc - Będożyn 1 (1),
Załszyn 2 (2), Karniszyn-Parcele 1 (1); link
18. Notatki Płockie : biuletyn
Komisji Badań nad Powstaniem i Rozwojem Płocka,
- 1986, nr 4 (paźdz./grudz.) = nr 129, link
19. Przegląd Rzeczy
Polskich
- 1860, 15 maja, wzmianki:
Folwark Jonne nie jest
rozkolonizowany pomiędzy Niemców — gdyż folwark
ten wzięli gospodarze z wsi Karniszyna; llink
20. Roczniki Towarzystwa
Naukowego w Toruniu R. 52, z. 2 (1947) - wyd. 1948, wzmianki:
Jaranowo) Jarnułty
Jerzmanowo Kamocin Karmanowice Karniszyn Kletnia Kobylino —
Jedyty Kobylino — Łatki; link
21. Słowo
- R.7, nr 59 (13 marca 1888), wzmianki:
Lipniki, Karniszyn,
Kobyla łąka, Zgliczyn Kościelny, Sławęcin, Drzazga, Lisewo Wielkie
część Dabrzenieckich; link
22. Strażak Mazowiecki :
pismo Oddziału
Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP
województwa mazowieckiego, link
23. Teki Archiwalne, t.9 (1963), link
24. Warszawski Dziennik
Wojewódzki na Obszar Województwa
Warszawskiego
- 1936, nr 12 (31 sierpnia), wzmianki:
Żuromin i Bieżuń pow.
sierpeckiego z wy łączeniem lewej odnogi rzeki Wkry płynącej w kie
runku na Karniszyn; link
25. Zeitung des
Großherzogthums Posen
- 1821, Nr. 28 (7 April) + dod., wzmianki:
Kliczewo, Olszewsko,
Chodupka, Kossewo, Wulka Giczewska, Dgbsk, Ghamsk, Sadłowo,
Bożawola, Karnyszyn; link
26. R.B., Gdy Jagiełło szedł przez Zawkrze..., w: 5 Rzek, nr 1, styceń-luty 1957, s. 5
Archiwa i opracowania źródłowe
1. Jan Czubek
(1849-1932), Acta
capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, Vol.
3, ps. 2, fasc. 1, Index personarum et locorum ad act…,
1918, 1965, wzmianki:
Carnischin fortalicium
III, 56. Karniszewo, vide Carnesszewo. Carnyszyno v. III, 212.
— km.; link link
2. Acta Tomiciana : epistolae,
legationes, responsa, actiones, res gestae Serenissimi Principis
Sigismundi eius nominis Pri… [1855], wzmianki:
Kruswicensem, Nicolaum
Thaschiczki, Joannem Wieczwienski
in Carnischin heredem, tribunum plocensem;
link
3. Archiwa Państwowe:
Archiwum
Główne Akt Dawnych:
- Plan miasta Bieżunia, Młyn w Karniszynie, 1806, kopia z
1835 r. link
- Plan miasta Bieżunia wraz z okolicami, ok. 1830, link
- Plan dóbr Bieżuń, 1832, link
- Plan zbiorowy dóbr Bieżuń, ok. 1867, link
- Mapa dóbr Bieżuń, 1871, link
- Plan gruntów rozparcelowanego majątku Bieżuń –
Pałac, 1928, link
- Księgi ziemskie szreńskie; Terrestria Schrenensia
1551–1647, link
- Księgi ziemskie płockie Acta Terrestria Plocensia, 1400-1793, link
- Księga grodzkie płockie - Inwentarz
dóbr bieżuńskich, 1735 r. link link
- Rejestry poborowe woj.
mazowieckiego, 1524-1573, link
- inne liczne akta dotyczące dóbr Bieżuń, Poniatowo i
sąsiednich, link
Archiwum
Państwowe w Warszawie Oddział w Mławie:
- Akta stanu cywilnego
Parafii Rzymskokatolickiej w Bieżuniu, 1848-1934,
link
- Urząd stanu cywilnego
Parafii Rzymskokatolickiej w Bieżuniu, 1808-1825, link
- Akta metrykalne
parafii Rzymskokatolickiej w Bieżuniu, 1826-1918, link
Instytut Pamięci
Narodowej:
- Straty osobowe
i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945, link
- Indeks represjonowanych
pod okupacją sowiecką i na terenie ówczesnego ZSRS w
więzieniach, łagrach lub na zesłaniu, link
4. Archiwum Diecezjalne w Płocku:
- pierwopisowe księgi metrykalne parafii z terenu Zawkrza od XVII do XX
w., link
- Akta metrykalne
parafii rzymskokatolickiej w Bieżuniu, 1756-1829, 1835-1859, 1912-1927
link link
5. Archiwa Arolsen, link
6. Archiwum
książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie,
t. 5, 1513-1547 : wraz
ze spisem chronologicznym dokumentow…, wzmianki:
Bochotnica, wieś w
gubernii lubelskiej, powiecie nowoaleksandryjskim. 3
) Karniszyn, wieś w gubernii;
generali; Nicolao de
Szydłowiec, Sandomiriensi, regni nostri thesaurario; loanne de Wieczwna
et in Karniszyn;
de Wieczwna et
in Karniszyn loannes v. Tribunus : de Wieczwna loannes,
haeres in Karniszyn 1519—1523. 123. 126.
145. 154. v. e.;
de Karniszyn.
— Karu
ków. — Kokotek. — de Konary. —
z Ko stelce.
— de Koszczyce Magna. — Koszmyder;
405
de Karniszyn loannes v. de Wieczwna.
Karnków , w Poznańskiem 42; link1 link 2
7. Oswald Balzer
(1858-1933), Corpus iuris
polonici. Sect. 1, Privilegia statuta constitutiones edicta decreta
mandata Regnum Poloniae spectantia comp…, Vol. 3, Annos
1506-1522 continens, 1906, wzmianki:
Leopoliensis: Maldrzyk
de Chodywance Stanislaus 12, Herbort Andreas 20; Plocensis:
Wieczwienski de Karniszyn;
Michaeęlis: Krzycki Andreas 18/19; Subiudex terrestris: Żdżarski
Iacobus22; Tribu- nus: Wieczwieński de Karniszyn;
Koscielecki Andreas 07/12; Boleslavi ensis: de Tarnöw
Spytko(22); Bratianensis : Wieczwienski de Karniszyn;
Stanislaus 06/12;
Naklensis: Görski Petrus 06/22; Plocensis: de Bartniki Thomas
11/12, Wieczwienski de Karniszyn;
Wieczwienski,
Wietwieiiski, de Karniszyn Ioan nes, tribun.
Pîocen. 1519/22, castell.
Michaelis: Krzycki
Andreas 18/19; Subiudex terrestris: Zdzarski Iacobus 22; Tribu nus:
Wieczwienski de Karniszyn;
Karniszyn, o. p. PIoc.
d. Srzen., cf. Wieczwienski; link link
8. Marcin Bielski
(ok. 1495-1575), Kronika
polska Marcina Bielskiego, T. 1, Księga 1, 2, 3, 1856,
wzmianki:
było wczas nie obaczono,
bez pochyby wzięliby byli miasto; bo zdrady było pełno w mieście, i
potem Karnyszyn; link
9. Lustracje województwa płockiego 1565-1789, 1965, link
10. Marticularum
Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio
Maximo Varsoviensi asservantur, P. 4,
Si…
- 1912, wzminaki:
Ioannes de Wieczwna,
haeres in Carnischin, castellanus et tribunus Plocensis, in
Bratian et Nova Civitate;
Ioanne Cziezewicz
aliisque personis acquisivit, Ioanni Wyeczwyenski
in Carnischin, castellano et tribuno;
Valentinus Oszuehow-
ski, cum uxore sua Helena de Czirnyechow, villas Carnischin,
Grothky et Sadlow districtuum;
Zawkrzensis et
Srzenensis, loanni de Wyeczwna (Wyeczwyensky),
castelli Carnischin et in Co- byla Laka;
Chilinski, haeres in
Czieskowo, dictam villam districtus Bielscensis Ioanni Wieczwienski de
Wieczwna et in Carnischin;
relictam Sbignei
Wylkanowski, ex altera parte, inita, ad preces dictae Annae et Ioannis
de Wyeczwna in Carnischin; link
- 1910, wzmianki:
cum villis Lyathowicze,
Sza- szonye, Sobyesczki et Sarnagora ducatus Masoviae Ioanni do
Wyeczffna in Carnischin;
villa Vola Mloczka
terrae Plocensis et districtus Svlirzi sensis Ioanni de Wyeczwna
(Wyeczwyenski) in Carnischin; link
11. Słownik
historyczno-geograficzny województwa płockiego w średniowieczu,
opr. Anna Borkiewicz-Celińska, zesz. 1-4, 1980-81, 1998, 2000,
Ossolineum, Wydawnictwo Instytutu Historii PAN, Warszawa, hasło: Karniszyn,
link
Kartoteka IH PAN dla hasła Karniszyn: link
12. Archiwum delegatury Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków w Ciechanowie, materiały dotyczące Bieżunia i okolic.
13. Archiwum PAN w
Krakowie:
- Inwentarz
dóbr Bieżuń i Żuromin, 1836.
14. Archiwalna kartografia:
- Mapster: Karniszyn, link
- 1784, link
- 1806, link
- 1808, link
- 1826, link
- 1843, link
- 1854, link
- ok. 1855, link
- 1873, link
- 1880, link
- 1895, link
- 1902, link
- 1915, link
- 1916, link
- 1922, link
- 1923, link
- 1932, link link
- 1940, link
link
- 1953, link
- 1959, link
Wspomnienia i relacje
1. Łukasz Netczuk (1985-), Dziewiętnastowieczna rodzina szlachecka, w: Portret rodziny. Antologia prac literackich dzieci z Dolnego Śląska, wybór i oprac. tekstów: Jerzy Kumiega, Karolina Kusek, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. T. Mikulskiego we Wrocławiu, Dział Pracy z Dziećmi, Wrocław 2000, ISBN 8388685007, s. 7-9 link
2. Łukasz Netczuk (1985-), Kwiat paproci, w: Atrium : Ogród sztuki uczniów SP nr 72, red. Beata Wieczorek, il. Hanna Baryska, Wacław Mikłaszewski, Łukasz Netczuk, Ossolineum, Studio "Ten", Wrocław 1999, s. 19-22, link
3. Szaweł Nawracaj (1985-), Łukasz Netczuk (1985-), Szare wstęgi dróg, Biblioteczka Zindywidualizowanej Spółdzielni Metapoetyckiego Proletariatu nr 6, Kwiatpress, Wrocław 2004, s. 33-46, wybrane wiersze
4. Henryka A. Netczuk, Wspomnienia z młodości, seria wywiadów, Zieleniec 2019-2022
5. Ł. Netczuk, Genealogie rodzin
Czyżyków, Puszczów, Witkowskich i innych z
Karniszyna i
okolic, w: Genealogia
Rodu Netczuków i rodzin spokrewnionych 1992 -
2006, Klub Rodu Netczuków, Wrocław, My
Heritage, link
Drzewa Puszczów i Witkowskich na
stronie Netczuk.org (stan na 2015 r.)
Indesk rodzin spokrewnionych i
spowinowaconych (stan na 2016 r.)